Ngày càng có nhiều nghiên cứu ủng hộ tác dụng có lợi của việc bổ sung collagen peptide đối với chức năng khớp và khả năng vận động ở nhiều nhóm người khác nhau, bao gồm bệnh nhân viêm xương khớp, vận động viên, những người đam mê thể thao và các chiến binh phòng gym. Liệu collagen có phải là lựa chọn lí tưởng phục hồi xương khớp.
Đau khớp và những sự thật ít ai biết
Đau khớp là một tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến 1-3 người trong độ tuổi từ 18-64. Ở nhóm tuổi 29 đến 49, gần 1/4 bị đau khớp gối hoặc hông dai dẳng. Trong số các cựu vận động viên chuyên nghiệp, có tới 80 người, tương đương 95% bị đau khớp và có vấn đề về khớp.
Nguyên nhân thường gặp nhất của các khớp bị đau là viêm xương khớp, còn được gọi là viêm khớp hao mòn, viêm khớp do tuổi tác, viêm xương khớp nguyên phát hoặc bệnh thoái hóa khớp. Viêm xương khớp là một rối loạn liên quan đến sự suy thoái của sụn khớp và xương bên dưới, đồng thời có liên quan đến các triệu chứng đau và thoái hóa.
Các yếu tố nguy cơ của viêm xương khớp bao gồm tuổi tác, béo phì và quá mức tải trọng khớp. Các vận động viên từ tất cả các loại hình thể thao đều có nguy cơ bị thoái hóa khớp gối, hông và mắt cá chân cao hơn. Tuy nhiên, lối sống ít vận động cũng là yếu tố khiến khớp bị thoái hóa và đau.
Hoạt động thể chất thường xuyên và tải khớp cơ học – ở một mức độ nào đó – là điều quan trọng để duy trì các khớp khỏe mạnh và giảm nguy cơ thoái hóa khớp. Tập thể thao ngăn ngừa sự suy yếu của khớp và hỗ trợ cơ bắp, cũng như những thay đổi có hại trong sụn khớp. Một số dữ liệu cũng cho thấy rằng ở các khớp bị tổn thương hoặc có tuổi, hoạt động thể chất có thể cải thiện đặc tính bôi trơn của sụn khớp.
Sụn của bạn dày lên khi phản ứng với tải trọng vừa phải (chẳng hạn như tập thể dục) và mỏng hơn khi không bì đè nặng (chẳng hạn như sống một lối sống ít vận động). Tuy nhiên, nếu vận động quá nhiều có thể gây ra tình trạng phá hủy sụn. Đó là lý do tại sao bạn thấy một số vận động viên lớn tuổi lạm dụng cơ thể cần phải phẫu thuật thay khớp.
Collagen Peptide (Collagen Hydrolysate) là gì?
Collagen là một loại protein có nồng độ cao trong các mô liên kết như sụn, gân và da, chứa axit amin duy nhất hydroxyproline (không phải là một phần của protein cơ). Collagen peptide, còn được gọi là collagen hydrolysate, gelatin hydrolysate hoặc collagen thủy phân, có nguồn gốc từ gelatin đã trải qua quá trình phân hủy enzym để tăng khả năng hấp thụ.
Thành phần tích cực trong các TPBS collagen là các peptide có chứa hydroxyproline. Trước đây, người ta tin rằng protein và peptit (chuỗi axit amin ngắn hơn) được phân tách thành các axit amin riêng lẻ của chúng trong đường tiêu hóa trước khi được hấp thụ vào tuần hoàn máu. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng chỉ ra rằng các peptit được hấp thụ nguyên vẹn. Nó đã được chứng minh ở người rằng các peptide chứa hydroxyproline có nguồn gốc từ collagen ăn vào được cơ thể hấp thụ một cách hiệu quả. Sự gia tăng phụ thuộc vào liều lượng của các peptit chứa hydroxyproline đã được chứng minh trong máu sau khi uống collagen hydrolysate, sau đó tích tụ trong khớp và da. Collagen peptide có chứa hydroxyproline và glycine dường như đặc biệt có lợi cho khớp và da. Sự tích tụ của các peptide chứa hydroxyproline trong khớp và da – và do đó các tác dụng có lợi – có thể tăng lên khi uống collagen hydrolysate hàng ngày trong thời gian dài.
Nó hoạt động thế nào?
Bổ sung collagen peptide đã được chứng minh là làm giảm viêm khớp, cũng như tăng tổng hợp axit hyaluronic (giúp bôi trơn khớp), collagen và proteoglycans. Điều này có thể giúp ngăn ngừa chấn thương và thoái hóa khớp, đẩy nhanh quá trình sửa chữa mô. Trong da, nó tăng sản xuất collagen, elastin cũng như glycosaminoglycan đã được ghi nhận là cơ chế làm giảm nếp nhăn và cải thiện độ đàn hồi của da.
Tác dụng của việc bổ sung collagen peptide đối với tình trạng đau khớp, phục hồi khả năng vận động và luyện tập.
Kể từ năm 2000, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung collagen peptide làm giảm đáng kể cơn đau khớp và cải thiện khả năng vận động ở những người bị viêm xương khớp. Một phân tích tổng hợp cho thấy bổ sung collagen peptide mang lại hiệu quả đáng kể trong việc giảm đau và cải thiện chức năng thể chất ở bệnh nhân viêm xương khớp. Một số nghiên cứu cho thấy rằng collagen peptide mang lại nhiều lợi ích hơn glucosamine hoặc chondroitin.
Gần đây, ngày càng có nhiều nghiên cứu kiểm tra tác dụng của việc bổ sung collagen peptide đối với chứng đau khớp liên quan đến các hoạt động thể thao ở những người chưa được chẩn đoán mắc bệnh viêm xương khớp (hoặc bất kỳ dạng viêm khớp nào khác), tức là không có dấu hiệu thoái hóa khớp.
Một trong những nghiên cứu sớm nhất, được công bố vào năm 2005, được thực hiện tại một địa điểm huấn luyện Olympic (dành cho vòng loại Thế vận hội Olympic Đức) ở Đức. Mục đích của nghiên cứu là xác định xem liệu điều trị với 10g collagen hydrolysate /ngày có làm giảm đau khớp ở những vận động viên này hay không. 100 vận động viên bị đau khớp liên quan đến tập thể dục đã nhận được 10g/ ngày. Sau 12 tuần, 78% cho biết giảm đau khi vận động, cũng như giảm đau khi leo cầu thang hoặc mang vác đồ vật.
Năm 2008, thử nghiệm lâm sàng có đối chứng với giả dược đầu tiên về collagen peptide ở các vận động viên đã được tiến hành. 147 đối tượng thi đấu trong nhiều đội hoặc tham gia các câu lạc bộ thể thao (72 nam, 75 nữ) được chỉ định ngẫu nhiên để nhận 10 g collagen peptide hoặc giả dược trong 24 tuần. Kết quả cho thấy 6 thông số cải thiện có ý nghĩa thống kê ở nhóm collagen peptide so với nhóm giả dược; đau khớp khi nghỉ ngơi, đau khớp khi đi lại, đau khớp khi đứng, đau khớp khi nghỉ ngơi, đau khớp khi mang vác đồ vật và đau khớp khi nâng.
Một phân tích nhóm nhỏ cho thấy rằng những người ban đầu bị đau khớp nhiều đạt được mức giảm đau cao hơn. Kết quả của nghiên cứu này có ý nghĩa đối với việc sử dụng bổ sung collagen peptide để hỗ trợ sức khỏe khớp và có thể làm giảm nguy cơ thoái hóa khớp ở các vận động viên và những người đam mê thể thao.
Một nghiên cứu gần đây hơn cho thấy rằng việc bổ sung collagen peptide ở những người trẻ tuổi đã dẫn đến việc giảm đáng kể các cơn đau khớp liên quan đến hoạt động sau 12 tuần. Ngoài ra, nhiều đối tượng hơn trong nhóm collagen peptide có thể giảm việc sử dụng túi đá, thuốc giảm đau và / hoặc vật lý trị liệu, điều này hỗ trợ thêm hiệu quả của collagen peptide.
Nghiên cứu mới đây cho thấy rằng việc bổ sung collagen peptide đóng vai trò tốt trong việc ngăn ngừa tổn thương, sửa chữa mô và tăng tốc độ phục hồi sau khi tập luyện cường độ cao. Trong một nghiên cứu mới được công bố vào tháng 2 năm 2019, 24 người đàn ông được chọn ngẫu nhiên để được bổ sung 20 g collagen peptide mỗi ngày (một khẩu phần 10 g vào buổi sáng với bữa sáng và 10 g khác với bữa ăn tối của họ) trong 7 ngày. Vào ngày thứ 8, các đối tượng thực hiện các bài kiểm tra bài tập (nhảy cao để gây tổn thương cơ, nhảy phản ứng như một biện pháp gián tiếp của sức mạnh cơ và các cơn co thắt đẳng áp tối đa). 40 phút trước và ngay sau khi kiểm tra bài tập, các đối tượng tiêu thụ 10 g collagen peptide hoặc giả dược. Kết quả cho thấy rằng việc bổ sung collagen peptide giúp tăng tốc độ phục hồi của hiệu suất nhảy phản ứng và có xu hướng giảm đau nhức cơ bắp ở 24 và 48 giờ sau một đợt tập luyện gây tổn thương cơ. Đây là nghiên cứu đầu tiên cho thấy rằng việc bổ sung collagen peptide dường như giúp tăng tốc độ phục hồi sau các bài tập thể dục vất vả. Các cơ chế cơ bản vẫn chưa rõ ràng, nhưng các nhà khoa học nghiên cứu suy đoán rằng những tác động này có liên quan đến sự gia tăng tổng hợp collagen trong các mô liên kết xung quanh cơ và / hoặc điều chỉnh phản ứng viêm khi tập luyện, có thể đẩy nhanh quá trình phục hồi.
Tác dụng của việc bổ sung collagen peptide đối với chấn thương trong tập luyện
Một trong những chấn thương phổ biến nhất ở các vận động viên và những người đam mê thể thao là bong gân mắt cá chân. Bong gân mắt cá chân tái phát và các triệu chứng còn lại được gọi là mất ổn định mắt cá chân mãn tính, thường gặp ở các vận động viên. Mô đích bị ảnh hưởng của khớp mắt cá chân bao gồm khoảng 70% collagen, chịu trách nhiệm về độ đàn hồi và độ cứng của gân, dây chằng và các mô liên kết.
Một nghiên cứu đặc biệt nhằm mục đích điều tra xem việc bổ sung collagen peptide có thể cải thiện sự ổn định của mắt cá chân ở những vận động viên bị mất ổn định mắt cá chân mãn tính hay không. 50 vận động viên nam và nữ được chọn ngẫu nhiên để nhận 5 g collagen peptide hoặc 5 g giả dược trong 6 tháng. Công cụ ổn định mắt cá chân Cumberland (CAIT) và Đo khả năng mắt cá chân (FAAM) được sử dụng để đo chức năng nhận thức chủ quan của mắt cá chân. Kết quả cho thấy rằng các vận động viên được cung cấp collagen peptide có cải thiện đáng kể về sự ổn định và chức năng của mắt cá chân, và theo dõi 3 tháng cho thấy số lượng chấn thương khớp đã giảm đáng kể. Việc giảm tái phát chấn thương do bong gân mắt cá chân trong thời gian theo dõi cho thấy rằng việc bổ sung collagen peptide ở những vận động viên này có thể mang lại những lợi ích đáng chú ý.
Bệnh gân gót chân là một chấn thương phổ biến khác ở các vận động viên thi đấu cũng như giải trí. Đứt gân Achilles có thể thầm lặng; Mặc dù khi bị đứt gân cơ thể sẽ có những thay đổi thoái hóa làm phát sinh các triệu chứng trước khi đứt, nhiều trường hợp đứt gân Achilles diễn ra đột ngột mà không có dấu hiệu hoặc triệu chứng báo trước. Một nghiên cứu cho thấy việc bổ sung collagen peptide trong 6 tháng ở những người có triệu chứng gân Achilles mãn tính, những người thường tích cực tham gia các hoạt động thể thao có thể nâng cao lợi ích của liệu pháp vật lý trị liệu và giúp cho việc tập luyện thể thao trở lại nhanh hơn.
Một loại chấn thương thể thao phổ biến thứ ba là tổn thương xương, là những vết nứt nhỏ của bề mặt sụn ở các khớp, chủ yếu là đầu gối và mắt cá chân. Một nghiên cứu đã báo cáo về một loạt vận động viên tham gia nhiều hoạt động luyện tập thể thao, những người này đã tìm cách điều trị y tế do các tổn thương xương khớp liên quan đến đau khi tập luyện. Việc bổ sung collagen peptide bổ sung vào chương trình vật lý trị liệu của họ trong 17 tháng đã dẫn đến cải thiện cả về triệu chứng và cấu trúc, như đã được ghi nhận với chụp cộng hưởng từ (MRI).
Một số sản phẩm gợi ý:
Nutrex Vitadapt – Vitamin khoáng chất thể thao đa năng
Tác dụng của việc bổ sung collagen peptide đối với da mặt
Một lĩnh vực nghiên cứu collagen lớn thứ hai là sức khỏe da. Các nghiên cứu thực nghiệm đã chỉ ra rằng collagen peptide làm giảm những thay đổi liên quan đến lão hóa da bằng cách tăng sản xuất collagen và ngăn chặn sự suy thoái, dẫn đến tăng hàm lượng collagen trong da. Việc phục hồi các sợi collagen và giảm sự chảy xệ cũng đã có kết quả nghiên cứu tốt.
Một số nghiên cứu trên người đã xác nhận những lợi ích cho da của việc bổ sung collage peptide, chẳng hạn như cải thiện độ ẩm và độ đàn hồi của da. Ví dụ, bổ sung collagen peptide so với giả dược trong 8 tuần ở phụ nữ 40-59 tuổi đã được chứng minh là làm tăng đáng kể mật độ collagen và hydrat hóa da, đồng thời giảm sự phân hóa collagen ở da. Phân tích sâu hơn các mẫu da cho thấy các đối tượng trong nhóm dùng collagen peptide đã tăng sản xuất collagen cũng như glycosaminoglycan.
Một nghiên cứu khác ở 114 phụ nữ từ 45-65 tuổi cho thấy việc bổ sung collagen peptide trong 8 tuần làm giảm đáng kể lượng nếp nhăn ở mắt (được đo lường một cách khách quan) và tăng hàm lượng elastin trong da so với giả dược. Giảm nếp nhăn cũng được thấy trong các nghiên cứu khác.
Tác dụng của việc bổ sung collagen peptide đối với móng
Nghiên cứu mới đây cho thấy rằng việc bổ sung collagen peptide có tác dụng hữu ích đối với người có móng tay giòn. Hội chứng móng tay giòn là một chứng rối loạn đặc trưng bởi sự gia tăng độ nhám bề mặt móng tay, xù xì (sờn) và bong tróc. Những người bị ảnh hưởng – khoảng 20% dân số, nữ nhiều hơn nam – thường phàn nàn rằng móng tay của họ mềm, khô, yếu, dễ gãy và không có khả năng mọc dài.
Trong một nghiên cứu, 24 đối tượng (18-50 tuổi) được bổ sung collagen peptide trong 6 tháng. Kết quả cho thấy chất lượng móng được cải thiện rõ rệt, tỷ lệ mọc móng tăng đáng kể lên 15% và giảm tần suất móng bị gãy, nứt hoặc sứt mẻ. Hầu hết những người tham gia đều nhận thấy móng tay của họ khỏe hơn và hài lòng với việc bổ sung collagen peptide.
TÓM TẮT
Những người đam mê thể thao và vận động viên bổ sung collagen peptide có thể cải thiện khả năng vận động khớp, giảm đau khớp trong hoặc sau khi tập luyện cường độ cao. Đáng chú ý là một tuyên bố đồng thuận gần đây của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) về việc bổ sung dinh dưỡng cho các vận động viên thành tích cao thừa nhận rằng: việc bổ sung collagen peptide, bằng cách dẫn đến tăng sản xuất collagen, dày sụn và giảm đau khớp, có thể hữu ích cho những người tập thể thao.
Tác dụng chính thứ hai của việc bổ sung collagen peptide là cải thiện các dấu hiệu lão hóa da, chẳng hạn như dưỡng ẩm da, độ đàn hồi và giảm nếp nhăn. Mặc dù ít được nghiên cứu hơn, nhưng dữ liệu mới cho thấy rằng các collagen peptide cũng có thể tác động có lợi đến móng tay giòn.
